Monthly Archives: August 2021
หลี่ว์ต้งปิน
“หลี่ว์ต้งปิน” หรือ “ลื่อตั่งปิง” (吕洞宾) หนึ่งในโป๊ยเซียน ทางลัทธิเต๋าเทิดทูนท่านเป็น “ฉุนหยางจู่ซือ” (纯阳祖师) มีเรื่องเล่ากันว่า หลี่ว์จู่ (ลื่อโจ้ว) จัดเป็นเซียนที่มีชื่อเสียงโด่งดังมากที่สุด เป็นที่รู้จักของชาวบ้านมากที่สุด มีตำนานเรื่องราวเกี่ยวกับหลี่ว์ต้งปินมากกว่าเซียนองค์อื่น ๆ เป็นเซียนที่มีบุคลิกสำอางและกรุ้มกริ่ม ตลอดจนยังมีความองอาจห้าวหาญจนเป็นที่เลื่องลือ ในยามปกติจะสะพายกระบี่ไว้กลางหลัง และออกท่องเที่ยวไปทั่วทุกแว่นแคว้น joker123 ตามตำนานเล่าขานกันว่า หลี่ว์ต้งปินเกิดในสมัยราชวงศ์ถัง มีชื่อเดิมว่า “หลี่ว์เอี๋ยน” (吕岩) บ้างก็ว่าเดิมท่านแซ่หลี่(李) แต่เมื่อตอนสมัยพระนางบูเช็คเทียนขึ้นครองราชย์ หลี่ว์ต้งปิน จึงได้หลบลี้หนีภัยทางการเมือง และได้เปลี่ยนแซ่เป็นแซ่หลี่ว์(吕) ที่มีเสียงคล้ายคลึงกัน มีเรื่องเล่ากันอีกว่า หลี่ว์ต้งปินเคยไปสอบเพื่อรับราชการในตำแหน่งจิ้นซื่อ(进士) แต่สอบตก สร้างความเสียอกเสียใจให้แก่ท่านเป็นอย่างมาก จึงได้ออกเดินทางร่อนเร่พเนจรไปเรื่อย ๆ และได้มาพานพบกับจงหลีเฉวียน (หั่งเจ็งลี้) จึงได้ปรับทุกข์ให้ฟังถึงความอาภัพโชค … Continue reading
เฉากั๋วจิ้ว
“เฉากั๋วจิ้ว” หรือ “เชาก๊กกู๋” (曹国舅) หนึ่งในโป๊ยเซียน คำว่า “กั๋วจิ้ว(ก๊กกู๋)” นั้นไม่ใช่ชื่อของท่าน แต่เป็นตำแหน่งบรรดาศักดิ์หมายถึง “พี่ชายของพระมเหสี” จริง ๆ แล้วท่านมีชื่อเดิมว่า “เฉาอี้” (曹佾) หรือ “เฉากงป๋อ” (曹公伯) บ้างก็ว่าชื่อ “เฉาจิ่งซิว” (曹景休) ทั้งนี้ตามบันทึกกล่าวว่า เฉาอี้ (เฉากั๋วจิ้ว) เป็นบุตรชายของแม่ทัพเฉาปิน joker123 ต่อมา น้องสาวของท่านได้ถวายตัวเข้าวังและกลายมาเป็นพระมเหสี (ฮองเฮา) ของซ่งเหรินจงฮ่องเต้แห่งราชวงศ์ซ่ง(ซ้อง) ฐานะของท่านจึงกลายเป็น “กว๋อจิ้ว(ก๊กกู๋)” หรือพี่ชายของพระมเหสีเพราะเหตุนี้ บุคลิกลักษณะของเฉากั๋วจิ้วจะเป็นภาพลักษณ์ของชายกลางคนผู้สวมชุดขุนนาง มือข้างหนึ่งจะถือของวิเศษคือ ป้ายหยก(玉板) หรือที่เรียกว่า “อินหยางป่าน” (阴阳板) มีลักษณะเหมือนแผ่นป้ายคู่ … Continue reading
เตียก้วยเล่า
“จางกั๋วเหล่า” หรือ “เตียก้วยเล่า” (张果老) หนึ่งในโป๊ยเซียน นับเป็นเซียนที่อาวุโสที่สุดในกลุ่มเซียนทั้งแปด มีนามเดิมว่า “จางกั่ว” (张果) แต่เนื่องจากเป็นผู้เฒ่าที่อาวุโสที่สุดในแปดเซียน ชาวบ้านจึงเพิ่มคำว่า “เหล่า”(老) ซึ่งหมายถึง “ชรา” เติมท้ายลงไป กลายเป็น “จางกั๋วเหล่า” joker123 ของวิเศษประจำตัวของจางกั๋วเหล่าคือ “อวี๋กู่” (渔鼓) บุคลิกลักษณะของจางกั๋วเหล่า นอกจากเป็นนักพรตเฒ่าชราผมขาว หนวดเคราขาวโพลนแล้ว ยังมีลาคู่ใจซึ่งเป็นลาประหลาดที่มีลักษณะพิเศษคือ แม้มันเดินไปข้างหน้าแต่หันศีรษะไปข้างหลังตลอดเวลา ลาตัวนี้เชื่อกันว่าเป็นลาวิเศษ เพระเมื่อไม่ใช้ก็จะสามารถกลายร่างพับเก็บเป็นกระดาษได้ หากจะเรียกใช้ ก็ใช้น้ำพ่นใส่ กระดาษก็จะคืนร่างเป็นลาดังเดิม ในตำนานเกี่ยวกับจางกั๋วเหล่ากล่าวว่า เป็นบุคคลในราชวงศ์ถัง ท่านได้จำศีลบำเพ็ญเพียรที่ภูเขาจงเถียวซานจนบรรลุกลายเป็นเซียน ในบันทึกถังซูได้กล่าวว่า พระนางบูเช็กเทียนทรงรับรู้กิตติศัพท์ของจางกั๋วเหล่าจึงรับสั่งเชิญท่านเข้าวังแต่ถูกปฏิเสธ ต่อมา ในรัชสมัยถังเสวียนจงฮ่องเต้ได้เชิญท่านอีกครั้ง สล็อต จางกั๋วเหล่า … Continue reading
จงหลีเฉวียน
“จงหลีเฉวียน” (钟离权) หรือ “ฮั่นจงหลี” หรือ “หั่งเจ็งลี้” (汉钟离) หนึ่งในโป๊ยเซียน บางแห่งยกให้ท่านเป็นผู้นำหรือหัวหน้าของเซียนทั้งแปด ทางลัทธิเต๋าเรียกท่านว่า “เจิ้งหยางจู่ซือ” (正阳祖师) joker123 บุคลิกลักษณะของจงหลีเฉวียนจะเป็นชายร่างอ้วนใจดี ไว้ผมมวยสองข้างศรีษะ เปิดเสื้อเปลือยหน้าท้องอันอ้วนพลุ้ย มือถือพัดใบกล้วยขนาดใหญ่ ตามตำนานเล่าว่า ชื่อแซ่เดิมคือ “เซี่ยจงหลี” (夏钟离) ฉายา “เจิ้งหยางจื่อ” (正阳子) เชื่อกันว่า ท่านเกิดในสมัยราชวงศ์ฮั่นตะวันออก หรือตงฮั่น เป็นบุตรชายของแม่ทัพจงหลีจังว่ากันว่า วันที่ท่านคลอดมามีแสงสว่างเจิดจ้าไปทั่วกองทัพทหาร สร้างความโกลาหลไปทั่วเพราะคิดว่าไฟไหม้ค่าย แต่พอรู้ความจริงก็รู้ว่า นี่คือ นิมิตของยอดคนในภายหน้า ต่อมาเมื่อเติบใหญ่จึงได้ดำรงตำแหน่งแม่ทัพเอกแห่งราชวงศ์ฮั่น และได้ออกศึกแทนบิดา สาเหตุนี้เองที่คนทั่วไปจึงมักเรียกท่านว่า “ฮั่นจงหลี” หมายถึง จงหลีในสมัยราชวงศ์ฮั่น ตำนานเกี่ยวกับจงหลีเฉวียนเล่าว่า … Continue reading
หลี่เถียไกว่
“หลี่เถียไกว่”หรือ “ลี้ทิไกว้” (李铁拐) หนึ่งในโป๊ยเซียน บ้างก็เรียกว่า “เถียไกว่หลี่ (ทิไกว้ลี้)” คำว่า “เถียไกว่(ทิไกว้)” นั้นไม่ใช่ชื่อ แต่เป็นฉายานาม ทั้งนี้เพราะคำว่า “เถียไกว่”(铁拐) แปลว่า ไม้เท้าเหล็ก มาจากลักษณะของเซียนผู้นี้ที่มีขาข้างหนึ่งพิการและใช้ไม้เท้าเหล็กคอยค้ำพยุงเวลาเดิน จึงกลายเป็นที่มาของคำเรียกขานของคนจีนว่า “หลี่ไม้เท้าเหล็ก” หรือ “หลี่เถียไกว่” joker123 ตำนานเรื่องเล่าของหลี่เถียไกว่มีความแตกต่างกันอยู่มากมายหลายฉบับด้วยกัน บ้างว่าท่านเป็นคนในสมัยราชวงศ์สุย มีนามเดิมว่า “หลี่หงสุ่ย” (李洪水) บ้างก็ว่า ท่านเกิดในสมัยราชวงศ์ถังมีนามเดิมว่า “หลี่เสวียน” (李玄)รวมทั้งตำนานที่ว่าท่านน่าจะเกิดในยุคชุนชิวหรือราชวงศ์โจวตะวันตก และเป็นศิษย์เอกของปรมาจารย์เล่าจื๊อผู้ก่อตั้งลัทธิเต๋า ในนิทานชาวบ้านยังเล่าขานว่า หลี่เถียไกว่นั้นคือผู้นำหรือหัวหน้าของโป๊ยเซียน ไม่ใช่จงหลีเฉวียน แต่มีอยู่สิ่งหนึ่งที่ทุกตำนานกล่าวไว้ตรงกันก็คือ หลี่เถียไกว่นั้นเดิมทีเป็นบุรุษหนุ่มรูปงามและมีใบหน้าอันหล่อเหลา เขามีความเลื่อมใสในลัทธิเต๋าจึงได้ครองตัวอยู่เป็นโสด อีกทั้งยังไม่ยึดติดกับลาภยศชื่อเสียงใด ๆ ต่อมา … Continue reading
โป๊ยเซียน
“โป๊ยเซียน” (八仙) เป็นการออกเสียงในสำเนียงแต้จิ๋วที่คนไทยคุ้นเคยกัน แต่ถ้าเป็นสำเนียงจีนกลางจะออกเสียงว่า “ปาเซียน” คำว่า “ปา”(โป๊ย) หมายถึงเลข 8 ส่วน คำว่า “เซียน” ก็คือผู้วิเศษตามความเชื่อของจีน joker123 คติความเชื่อเรื่องโป๊ยเซียนเป็นความเชื่อของลัทธิเต๋า ซึ่งเป็นกลุ่มเทพเจ้าที่นิยมนับรวมกันทั้ง 8 องค์ ดูจะเป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวางในปัจจุบัน สัญลักษณ์ของโป๊ยเซียนจะมีความหมายถึง “ความสุข ความโชคดี และขออำนวยพรให้มีอายุยืนยาว” สำหรับในวัฒนธรรมจีนแล้ว ภาพวาดและงานศิลปหัตถกรรมต่าง ๆ เกี่ยวกับ “โป๊ยเซียน” (八仙图) และ “โป๊ยเซียนข้ามทะเล” (八仙过海) ดังนั้น เมื่อเห็นภาพโป๊ยเซียน ณ ที่ใด นั้นก็คือสัญลักษณ์แทนความหมายถึงการอวยพรให้ท่านสุขสมหวังในชีวิต และมีอายุมั่นขวัญยืนนั้นเอง ตำนานเกี่ยวกับโป๊ยเซียนนั้นมีอยู่หลายตำนาน แต่ละยุคแต่ละสมัยก็แตกต่างกันออกไป … Continue reading
หลันไฉ่เหอ
“หลันไฉ่เหอ” หรือ “น้าไช่ฮั้ว”(蓝采和) หนึ่งในโป๊ยเซียน นับเป็นเซียนที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว และมีอุปนิสัยตลอดจนพฤติกรรมแปลก ๆ ในตำนานหลายฉบับกล่าวว่า หลันไฉ่เหอเกิดในสมัยราชวงศ์ถัง (บ้างว่าในสมัยห้าราชวงศ์หรืออู่ไต้) มีบุคลิกแปลกประหลาดคือ จะสวมใส่เสื้อผ้าขาดกะรุ่งกะริ่ง และสวมรองเท้าข้างเดียว joker123 ปกติหลันไฉ่เหอมักจะชมชอบถือกรับไม้ยาว 3 ฉื่อ (ประมาณ 3 ฟุต) ร้องเพลงขับขานไปตามถนนหนทางหรือในตลาดอย่างสบายอารมณ์ แต่เขาไม่ใช่ขอทาน เพราะหากมีผู้ใดให้เงินมา เขาก็จะเอาไปมอบให้แก่คนยากไร้แทน เนื้อเพลงของหลันไฉ่เหอที่ร้องขับขานก็ไม่ใช่เพลงขอทานทั่วไป แต่เป็นเพลงที่มีคติสอนใจและเตือนใจผู้คนให้หมั่นทำความดี พฤติกรรมอื่น ๆ ก็ยิ่งไม่เหมือนใคร ในฤดูหนาวก็ชอบไปนอนกลางหิมะ ดังนั้น จึงยากจะมีใครเข้าใจในตัวเขา และยากจะหาร่องรอยเพื่อพบพานได้โดยง่าย เพราะหลันไฉ่เหอจะออกเดินทางไปเรื่อย ๆ ไปในทุกหนทุกแห่ง แผ่นดินอันกว้างใหญ่ก็คือบ้านของเขา ว่ากันว่า มีอยู่วันหนึ่งเซียนทั้งสองคือ จงหลีเฉวียน(หั่งเจ็งลี้)และ … Continue reading
สองเทพเหอเหอ
“สองเทพเหอเหอ” (和合二圣) ได้แก่ “สือเต๋อ”(拾得) และ “หันซาน” (寒山) ภาพสองเทพเหอเหอ หรือ “เหอเหอเอ้อเซิ่ง” (和合二圣) มีความหมายว่าสองเทพแห่งความรักใคร่ปรองดอง ทั้งสองเทพนี้มักเรียกย่อ ๆ ว่า “เหอเหอ” (หากออกเสียงสำเนียงที่ถูกต้องจะเรียกว่า เหอเหอะ) ภาพของทั้งสองจะอยู่คู่กันเสมอ นับเป็นภาพสัญลักษณ์แห่งความรักกลมเกลียว joker123 และเป็นภาพที่มีความหมายที่ดีสำหรับการส่งมอบให้เป็นของขวัญแก่คู่บ่าวสาวในวันแต่งงานมากที่สุด เพราะการแต่งงานก็คือการใช้ชีวิตคู่อยู่ร่วมกันของคนสองคน ที่จำเป็นต้องรักใคร่ปรองดองจึงจะฟันฝ่าอุปสรรคร่วมกันไปได้ ตามบันทึกประวัติศาสตร์กล่าวกันว่า ความนิยมในการบูชาเทพเหอเหอ เริ่มครั้งแรกในสมัยราชวงศ์ชิง รัชสมัยของหย่งเจิ้งฮ่องเต้ ภาพลักษณ์ของสองเทพเหอเหอจะมีทั้งภาพของเด็กผู้ชายสองคน และมีบ้างที่วาดเป็นภาพภิกษุชราสองรูป ทั้งสองต่างมีสีหน้ายิ้มแย้ม คนหนึ่งจะถือกล่องทรงกลมหรือตลับ (ภาษาจีนเรียกกล่องหรือตลับนี้ว่า เหอ (盒)) ส่วนอีกคนจะถือดอกบัว (ภาษาจีนเรียกดอกบัวว่า เหอ (荷)) การที่คำทั้งสองล้วนแต่อ่านว่า … Continue reading
เทพธิดาหมากู
“เทพธิดาหมากู” (麻姑) เป็นชื่อนางฟ้าที่มีชื่อเสียงมากที่สุดองค์หนึ่งของจีน เป็นนางฟ้าที่มีที่มาจากคติลัทธิเต๋า ภาพลักษณ์ของหมากูจึงเป็นนางฟ้าผู้เลอโฉม ที่คงความงามและสดสวยอยู่ตลอดกาล การส่งมอบรูปวาดของหมากูจึงเป็นที่พึงใจของผู้รับเป็นยิ่งนัก เพราะเป็นเสมือนการอวยพรชมเชยให้เธอมีความงามอันเป็นอมตะดังนางฟ้าหมากู (ด้วยเหตุนี้ การมอบรูปหมากูเป็นของขวัญหรือภาพอวยพรจะต้องใช้กับผู้หญิงเท่านั้น ห้ามใช้กับผู้ชายเป็นอันขาด) joker123 ในประวัติจริงของนางฟ้าหมากู เชื่อกันว่านางมีตัวตนอยู่จริงในช่วงราชวงศ์ฮั่นตะวันออก (东汉) เล่าขานกันว่า เมื่อครั้งที่นางเป็นมนุษย์นั้น เป็นหญิงสาวสะคราญโฉมและจิตใจงดงาม มีผมที่ยาวสลวยและเล็บที่ยาวงาม ครั้งหนึ่ง ผู้เป็นบิดาคือ “หมาชิว” (麻秋) ซึ่งเป็นขุนนางในราชสำนัก ได้รับพระบัญชาจากฮ่องเต้ให้คุมคนงานไปสร้างกำแพงเมือง บิดาของนางได้เฆี่ยนตีคนงานให้เร่งทำงานอย่างหามรุ่งหามค่ำ กว่าจะให้คนงานพักก็ถึงรุ่งเช้าทุกครั้ง ทำให้หมากูเกิดจิตเวทนา จึงคิดอุบายเลียนเสียงไก่ขันเพื่อให้คนงานได้มีโอกาสนอนหลับพักผ่อนเร็วขึ้น นานเข้า ก็เกิดความน่าสงสัยในเหตุดังกล่าว เมื่อความลับนี้ล่วงรู้ถึงหูของหมาชิวผู้เป็นบิดา จึงเกิดความโกรธ และติดตามจับบุตรสาวมาลงทัณฑ์ หมากูได้รับความช่วยเหลือให้หลบหนีพ้นไปได้และหนีเข้าไปในหุบเขา ทำให้บิดาของนางโกรธแค้นมากขึ้นและสั่งเผาภูเขาลูกนั้นลุกไหม้เป็นเถ้าถ่าน ซึ่งทุกวันนี้ยังมีภูเขาลูกนี้อยู่เรียกกันว่า “ภูเขาหมากู” หรือ “หมากูซาน” … Continue reading
เซียนนวี่ซ่านฮัว
“นางฟ้าโปรยดอกไม้” หรือ “เซียนนวี่ ซ่านฮัว” (仙女散花) บ้างเรียกว่า “เทียนนวี่ ซ่านฮัว” (天女散花) ทั้งสองคำต่างล้วนมีความหมายเดียวกัน ภาพสิริมงคลของนางฟ้าจะแสดงออกในลักษณะของเทพธิดาผู้งดงาม กำลังโบยบินอยู่บนท้องฟ้าท่ามกลางหมู่มวลเมฆ และร่ายรำพร้อมทั้งโปรยดอกไม้จากฟากฟ้าลงมาสู่แดนดิน นับเป็นภาพแห่งความงดงามที่ติดตาตรึงใจกับชาวจีนมานานแสนนาน joker123 ดังนั้น ภาพ “นางฟ้าโปรยดอกไม้” จึงถูกใช้เป็นภาพสัญลักษณ์แห่งการอำนวยพร ดอกไม้จากสวรรค์ที่โปรยลงมา เปรียบได้กับการประทานส่งความสุขมอบให้แด่มนุษย์ทุกรูปนาม ในปัจจุบันนี้ คำว่า “นางฟ้าโปรยดอกไม้” ไม่เพียงแต่ปรากฏในภาพวาดจิตรกรรมอันเป็นสัญลักษณ์มงคลแห่งการอำนวยพรเท่านั้น แต่ยังนิยมใช้ในการร่ายรำทางนาฏศิลป์จีน และการแสดงอุปรากรจีนอีกด้วย นอกเหนือจากนี้ ยังมีภาพลักษณ์มงคลเกี่ยวกับนางฟ้าอีกภาพหนึ่งที่นิยมใช้แขวนประดับและส่งมอบอวยพรต่อกันและกันคือ ภาพ “เจ็ดนางฟ้า” (七仙女) หรือ บ้างก็เรียกกันว่า “เจ็ดนางฟ้าคะนึงถึงแดนดิน” (七仙女思凡) กล่าวกันว่า นางฟ้าทั้งเจ็ดเป็นพระธิดาของอวี้ฮว๋างต้าตี้ (玉皇大帝)หรือที่เราเรียกกันว่า “เง็กเซียนฮ่องเต้” … Continue reading